Ajanliterer

Ajanliterer / Olcay Mağden Ünal / 27 Mayıs 2020

altinduskunuejderhalarsihirdolusavaslaristekarsinizdavikingler

Altın düşkünü ejderhalar, sihir dolu savaşlar: İşte karşınızda Vikingler!

Çok çok uzak diyarlardan da gelseler Vikinglere olan sevgimiz Marvel önderliğinde şaha kalkan süper kahraman filmlerinden daha eskilere dayanıyor. Biz geçkinler, bu kaba saba adamlara İsveçli yazar Runer Jonsson’un romanı Vicke Viking’den uyarlanmış Wickie und die starken Männer ya da Vicky the Viking diye bilinen ve TRT’nin TRT olduğu zamanlarda hayatımıza giren Vikingler çizgi filmiyle bayıldık. Sorunları kaba kuvvetle değil zekâsıyla çözen Viki ve “Haydi yallah hop hop hop” diye kürek çeken tayfa bir dönem hayatımızda epey bir yer etti, öyle ki kendisini hâlâ özlemle anıyoruz.

Elbette Vikingler, bu çizgi filmde gösterildiği kadar sevimli değillerdi. Ancak yine de destanlarına kapılıp gitmemek, Vikinglerin maceralarından ve İskandinav mitolojisinden etkilenmemek mümkün değil. Ejderhaların, dövüşün, hayaletlerin, sihrin, gücün ve savaşın eksik olmadığı hikâyeler bunlar. Vikingler sahip oldukları kuvvetin ve dillere destan acımasızlıklarının yanı sıra aynı zamanda müthiş birer denizci, tüccar ve hatta kâşiflerdi. Yakın zamanda animesini izlemeye başladığım, Makoto Yukimura tarafından yazılmış manga serisi Vinland Saga’da da tekrar karşıma çıktığı üzere, Vikinglerin Kristof Kolomb’dan çok önce okyanus ötesine geçtiği ve Kuzey Amerika’ya ayak bastığı artık bilinen bir gerçek. Yani Amerika’yı ilk keşfeden Amerikalılar değil, Vikinglerdi. Macera düşkünü ve merak dolu yanları olmasa cesur denizci Leif Eirikson mürettebatını toplayıp Amerika’ya çıkamaz ve kıtanın güneyindeki bereketli, yeşil topraklara Vinland adını veremezdi.

Arden Yayıncılık etiketi ve Sima Özkan çevirisiyle yayımlanan Viking Hikâyeleri de epeydir okumak istediğim, ancak fırsatını yeni bulduğum bir kitap. Vinland Saga ile eş zamanlı hayatıma girişi benim açımdan keyifli bir tesadüf oldu. İskoçyalı hikâye anlatıcısı Lari Don, Viking Hikâyeleri’nde bizlere ilhamını Viking destanlarından almış 11 olağanüstü öykü anlatıyor.

Bu kitapta altın düşkünlüğü yüzünden ejderhaya dönüşen insanlar, kuvveti yerine aklını kullanan savaşçılar, sevdiği uğruna kendi hayatından vazgeçen yiğit kadınlar bulacaksınız. İskandinav mitolojisinin meşhur tanrılarından bazıları ziyaretinize gelecek, Vikinglerle birlikte Amerika’yı herkesten önce keşfedeceksiniz. Danimarka Kralı’na hediye götürülen bir kutup ayısı zincirlerinden kurtulup gerisingeri evine yüzecek, bir annenin ellerinden çıkma, üstü kuzgun işlemeli battaniye bir kontu harp meydanında zaferden zafere koşturacak, korkaklık cesaretle son bulacak ve çiftliğin birine musallat olan zombinin akıbeti hiç de umduğu gibi olmayacak. Üstelik büyük tanrı Odin bile hikâyelerin birinde karşımıza çıkacak, hem de o nam salmış, esasında bir Viking değilseniz cevaplarını bulmanızın imkânsız olduğu çetin bilmeceleriyle.

Vikinglere dair hikâyeler çocuklarınıza ninni niyetine mırıldanabileceğiniz öyküler değildir. Viking efsaneleri epey bir şiddet içerir ve savaşlarda da bir hayli kan dökülür. Acımasız ve de korkusuzlardır.  Elbette Lari Don, uzun bir araştırma süreci sonunda seçtiği bu hikâyelerin çocuklara uygun bir dile sahip olmasını sağlamış ve bunun yanı sıra bu öykülerin Vikinglerin şiddet sever yanlarından çok kâşif, maceraperest ve cesur yanlarını vurgulamaya çalışmış. Yine de Vikinglerin çoğunlukla kaba kuvvete başvurduklarını unutmamak gerek. Unutulmaması gereken bir diğer önemli konu da, çocukların kitapları biz yetişkinlerin sahip oldukları sözde hassasiyetlerle okumadıkları. Onlar ellerine kıvrak zekâ ürünü bir kitap geçti mi onun keyfini çıkarırlar, kuyusunu kazmazlar. Bu kitabın, çocukların Vikinglerin olağanüstü destanlarıyla ve İskandinav mitolojisinin büyüleyici evreniyle tanışmaları adına önemli bir başlangıç sayılacağı kanaatindeyim. Ayrıca Cate James’in harika çizimlerinin okuru olduğu yerden alıp kuzeyin soğuk ve bol dövüşlü topraklarına götürdüğünü de es geçmemek gerek.

Ocak 2019’da yayın hayatına başlayan Arden Yayıncılık, yayımladığı her kitabıyla sıradanlıktan uzak bir yayınevi olduğunu kanıtlıyor. Çocukları kitaplarla buluştururken onlara farklı dünyalar, meseleler ve dertler olduğunu da anlatmak istiyor. Yolu uzun ve hep açık olsun.

https://ajanliterer.kitap365.com/3929/altin-duskunu-ejderhalar-sihir-dolu-savaslar-iste-karsinizda-vikingler/